Neo-Taliban en Al Qaeda: de banden verstevigd?

Eén van de centrale vragen die we op deze blog trachten te behandelen is of er sprake is van een conflict tussen de Taliban en Al Qaeda. Volgens sommigen zoals Shahzad is er wel degelijk sprake van een tweespalt tussen deze twee extreem Islamitische groeperingen. In wat volgt zal aan de hand van een aantal bijdragen die verschenen op de site The Long War Journal onderzocht worden of er feiten zijn die de stelling van Shahzad ondersteunen of tegenspreken.

In oktober 2007 verscheen er een ‘artikel’ op de site The Long War Journal waarin Bill Roggio rapporteerde over de jacht die zowel de VS als de Afghaanse regeringstroepen maakten op Siraj Haqqani, de zoon van de invloedrijke Taliban-leider en voormalige minister van Defensie, Jalaluddin Haqqani. Siraj Haqqani werd verondersteld een van de meest belangrijke leiders te zijn van de opstandelingen in Oost-Afghanistan. Hij zou de leidende rol op zich nemen in de strijd voor een Islamitische Republiek in Afghanistan.

Siraj Haqqani wordt beschouwd als één van de gevaarlijkste opstandelingenleiders in Afghanistan niet alleen omwille van zijn banden met de Afghaanse Taliban maar ook omwille van zijn connecties met centrale leiders binnen Al Qaeda. Volgens Luitenant-Kolonel Dave Anders van de strijdmacht CJTF-82 (Combined Joint Task Force-82), die de militaire operaties coördineert in het oosten van Afghanistan, maakt Siraj Haqqani deel uit van een jongere generatie Taliban-leiders die op een meer agressieve manier te werk gaan en die oudere Taliban-leiders opzij schuiven. Volgens Anders is het Haqqani-netwerk momenteel in handen van Siraj en wordt dit netwerk steeds gewelddadiger. Volgens enkelen zou hij zelfs een rivaal zijn van Mullah Omar voor het leiderschap van de Taliban-beweging.

De groeiende macht van Haqqani zou er ook voor zorgen dat meer buitenlandse strijders uit Oezbekistan, Turkije en andere landen uit het Midden-Oosten naar Afghanistan trekken om Haqqani bij te staan in zijn strijd. Volgens Majoor Chris Belchner, woordvoerder van CJTF-82, illustreert dit de groeiende trend van internationalisering van de Afghaanse jihad. Er zou ook meer en meer gebruik gemaakt worden van brutale methodes zoals zelfmoordaanslagen, iets wat vroeger minder het geval was.

Deze trend tot meer brutale strijdmiddelen wordt bevestigd door een ander artikel waarbij melding wordt gemaakt van een stijgend aantal zelfmoordaanslagen in Pakistan door zowel leden van Al Qaeda als de Taliban. Deze aanslagen zijn vooral gericht op plaatsen waar nucleair materiaal wordt opgeslagen. Zo zijn er al verschillende aanslagen gepleegd op de basis van de luchtmacht in Sargodha waarvan er verondersteld wordt dat er nucleair capabele F-16 gevechtsvliegtuigen opgesteld staan. Deze aanslagen waren vooral gericht op officieren en nieuwe rekruten van het Pakistaanse leger. Het doel van deze aanslagen van Al Qaeda en de Taliban kan tweeledig zijn: enerzijds wil men officieren en hun verwanten die de Islamisten niet steunen intimideren en anderzijds zou men de militaire capaciteit van Pakistan om nucleaire opslagplaatsen te verdedigen schade kunnen toebrengen. Ondertussen maakt men zich in het Westen (lees: vooral de VS) ernstig zorgen over deze ontwikkelingen. De vrees dat de Taliban of Al Qaeda toegang zou kunnen krijgen tot nucleair materiaal wordt steeds groter.

Deze twee voorgaande artikels (in feite zijn het eerder blogs op de website van Bill Roggio) zouden kunnen aantonen dat er momenteel weinig sprake is van een tweespalt tussen Al Qaeda en de Taliban. Er zou immers een nieuwe generatie Taliban-strijders op het voorplan treden die maar wat graag samenwerken met Al Qaeda en hun methodes gaan overnemen. Het is immers opvallend hoe Roggio het steeds heeft over Al Qaeda én de Taliban wanneer hij het over de aanslagen op de nucleaire sites in Pakistan heeft. Hiernaast is er ook de blijkbaar stijgende invloed van jonge leiders als Siraj Haqqani die meer macht verwerven binnen de Taliban en die de banden met Al Qaeda meer en meer aanhalen.

Men kan hier echter enkele kanttekeningen bij plaatsen. Eerst en vooral zijn de twee bijdragen die hier besproken zijn van de hand van één en dezelfde man, Bill Roggio. Deze man is Amerikaan en heeft zelf nog dienst gedaan in het Amerikaanse leger. Zijn verslaggeving zou dus wel enigszins gekleurd kunnen zijn. In de VS heeft men soms de neiging om Al Qaeda en Taliban op een zelfde hoop te gooien.Toch lijkt men te kunnen vaststellen dat er inderdaad sprake zou kunnen zijn van een neo-Taliban, iets wat op deze blog al is aangehaald. Deze neo-Taliban zou sterke banden hebben met Al Qaeda en dezelfde methodes hanteren in hun strijd. Dit spreekt enigszins de stellingen van Shahzad tegen.
Het lijkt echter moeilijk om een éénduidige conclusie te trekken. Al Qaeda is een zeer versnipperde beweging en ook binnen de Taliban zijn er dus verschillende tendensen aanwezig. Beiden lijken vanuit eenzelfde ideologie te vertrekken en lijken ook steeds meer dezelfde methodes te hanteren maar de politieke doelen willen wel al eens verschillen.


door Sam Apers

Bronnen:

ROGGIO, B. Targeting Taliban commander Siraj Haqqani The Long War Journal (20 oktober 2007) geraadpleegd op http://www.longwarjournal.org/archives/2007/10/targeting_taliban_co.php op 28 december 2007

ROGGIO, B. Al Qaeda, Taliban targeting Pakistani nuclear sites The Long War Journal (11 december 2007) geraadpleegd op http://www.longwarjournal.org/archives/2007/12/al_qaeda_taliban_tar.php op 29 december 2007

Taliban groeien uit tot regionale beweging In: De Standaard (26 oktober 2006) geraadpleegd op http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=G4A13C73H&word=taliban# op 28 december 2007