Syed Saleem Shahzad had het in zijn artikel al over Waziristan. Dit gebied in Pakistan dat bevolkt wordt door voornamelijk Pashtun-stammen grenst aan Afghanistan en lijkt een broeihaard te worden van allerlei extremistische Islamistische groeperingen in de regio. De Pakistaanse regeringstroepen zijn er, ondanks verschillende invasies, vooralsnog niet in geslaagd om enige controle over het gebied te verkrijgen. Volgens Shahzad zijn er in Waziristan momenteel spanningen tussen de verschillende Islamitische groepen die zich daar bevinden. In Zuid-Waziristan zou een plaatselijke leider Haji Nazir opgeroepen hebben tot strijd tegen de Navo-troepen en de regering in Afghanistan. Diegene die geen gehoor gaven aan deze oproep van Nazir zouden in koelen bloede vermoord zijn. Al Qaeda zou ondertussen begonnen zijn met strijders uit Waziristan weg te halen en richting Irak te sturen.De vraag is wie er nu werkelijk opereert vanuit het onherbergzame Waziristan en wie er de plak zwaait.
Graham Usher gaat in op het ontstaan van een schijnbare nieuwe strekking van de Taliban: de Pakistaanse Taliban. Deze beweging zou vooral bestaan uit jonge mannen, zowel studenten als werkloze Pashtun-stamleden, die geleid worden door een nieuwe generatie van militante religieuze leiders of mullahs. Een belangrijk keerpunt tijdens de ontstaansgeschiedenis van deze groepering is de inval van de VS in Afghanistan. Op dat moment werd vanuit regeringshoek in Pakistan verboden om de Afghaanse Taliban te steunen in hun strijd tegen de VS. De jonge Pashtun-stamleden weigerden dit en besloten toch de wapens op te nemen. Vlak na de aanslagen van 9/11 en de invasie in Afghanistan werd de Taliban in deze tribale gebieden nog getolereerd door de Pakistaanse regering. De focus lag voor Washington op de zoektocht naar Osama Bin Laden en Pakistan ging uit van een zienswijze van ‘live and let live’. Niettemin probeerde Musharraf te verhinderen dat de Afhaanse Taliban een te sterke voet aan grond te krijgen in de tribale gebieden in Pakistan. Onder druk van de VS werd in 2004 dan een Pakistaanse troepenmacht van 80 000 manschappen sterk ontplooid in Waziristan met als doel de Taliban-strijders die zich in het gebied schuilhielden te vervolgen en het hele gebied dusdanig te “bevrijden” van de Taliban. Deze operatie draaide echter uit op een fiasco. 250 Pakistaanse soldaten verloren het leven en het Pakistaans regeringsleger was verplicht om over een staakt-het-vuren te onderhandelen met de militante stammenleiders. Bij de arme bevolking van Waziristan steeg de sympathie voor de Taliban omdat zij aanzien werden als de werkelijke verdedigers van de stammen.De daaropvolgende jaren waren er nog enkele invallen van het Pakistaanse leger maar met elke inval werd de Taliban sterker in deze regio.
Musharraf besefte dat militaire operaties in Waziristan weinig kans op slagen hadden en trachtte akkoorden te sluiten met de tribale leiders. Aan de Taliban werd gevraagd om te stoppen met het regeringsleger en pro-regering stamleden aan te vallen. In ruil zouden onder andere gevangen genomen Talibanleden vrijgelaten worden, zouden geconfisqueerde wapens teruggegeven worden en zouden slachtoffers van militaire operaties vergoed worden voor hun verliezen. De regering loste zijn beloftes in maar van de kant van de Taliban was dit veel minder het geval.
Ondertussen zouden de Pakistaanse Talibanleiders de facto de politieke leiders zijn in Noord- en Zuid-Waziristan. Dit heeft ervoor gezorgd dat men wat betreft Waziristan momenteel kan spreken van een ‘Islamitisch Emiraat’. Belangrijk is dat de Taliban-leiders hierbij op steun kunnen rekenen van, vooral jonge, stamleden uit deze regio. Zij blijven zich ook beschouwen als bondgenoten van de Afghaanse Taliban en steunen hen in hun strijd tegen de Navo-troepen en het regeringsleger in Afghanistan. Zij delen voorts dezelfde ideologie met de Taliban in Afghanistan. Deze ideologie is gestoeld op oerconservatieve islamitische waarden en normen.
Er is ondertussen nog steeds een debat aan de gang of men kan spreken van een meer gematigde Taliban. Het is immers duidelijk dat in Afghanistan geen politieke regeling kan getroffen worden zonder de Taliban daarbij te betrekken. Met een meer gematigde strekking zouden eventuele gesprekken kunnen gevoerd worden. Hiervoor zou de Taliban meer een Afghaanse beweging moeten worden. Het is echter ook fout om de huidige Taliban gelijk te stellen met Al Qaeda. In een interview verduidelijkte de Taliban-leider Mullah Omar dit nog eens. Hij benadrukte dat de Taliban als voornaamste doel de terugtrekking van de Amerikaanse troepen van het Afghaanse grondgebied heeft, terwijl Al Qaeda eerder een wereldwijde Jihad voor ogen heeft.
Kan men nu op basis van het voorgaande besluiten dat de Taliban en Al Qaeda twee totaal verschillende bewegingen zijn? Eigenlijk niet echt omdat er hier in de eerste plaats enkel aandacht is besteed aan de (Pakistaanse) Taliban. Er kunnen echter wel een aantal belangrijke punten aangereikt worden op basis van het besproken artikel. Zo is het duidelijk dat de Taliban aan een opmars bezig is. Een opmars die geruggensteund wordt door de Taliban-strijders van de Pashtun-stammen in Noord- en Zuid-Waziristan. Al Qaeda lijkt hierin niet echt een rol van betekenis te spelen. Het lijkt ook duidelijk dat het voornaamste objectief van de Taliban (zowel in Afghanistan als in Pakistan) is Afghanistan te “verlossen” van de Westerse bezetters hun bondgenoten (de Afghaanse en Pakistaanse regering).Deze strijd wordt echter wel gevoerd op basis van een ideologie die gestoeld is op dezelfde Islamitische waarden als diegene die door Al Qaeda gepredikt wordt. Omwille van deze reden zou het kunnen dat ook Al Qaeda sympathisanten een onderkomen vinden in de tribale gebieden in Waziristan. De ideologische gedachten achter beide bewegingen lijken dus gelijkenissen te vertonen maar de doelen zijn dan weer verschillend.
door Sam Apers
Bronnen:SHAHZAD, S. S.; Al –Qaida contre les talibans In : Le Monde Diplomatique, Juli 2007 , geraadpleegd op 6 november 2007 op http://www.monde-diplomatique.fr/2007/07/SHAHZAD/14902
USHER, G. The Pakistan Taliban 13 Februari 2007, geraadpleegd op Middle East Report Online http://www.merip.org/mero/mero021307.html op 29 december 2007-12-31
Pakistan’s Tribal Areas: Appeasing the Militants In: Asia Report Nr. 125 11 december 2006, geraadpleegd op http://www.crisisgroup.org/home/index.cfm?id=1267&l=1 op 29 december 2007
Inleiding
Met deze blog willen we verder ingaan op het artikel verschenen in Le Monde Diplomatique door Syed Saleem Shahzad: “Deux stratégies islamistes qui s’opposent. Al-Qaida contre les talibans". Hij geeft een aantal elementen aan dat er tussen de verschillende soennitische politieke (islamistische) bewegingen een breuk begint te ontstaan. Namelijk tussen de nationalistische islamisten (de Taliban en de verscheidene verzetsgroeperingen in Irak) en Al-Qaeda. De nationalistische bewegingen willen immers eerst en vooral een Afghanistan en een Irak dat niet bezet wordt door Westerse mogendheden. Al-Qaeda bestaat dan vooral uit verschillende Arabische strijders die het Takfirisme aanhangen. Die zien dan vooral de niet-praktiserende moslims (zoals o.a. de Pakistaanse overheid) en de Sjiieten als de eerste vijand van een puur Islamitische staat. De eerste omdat zij de Vijand (het Westen) helpen in hun strijd tegen een Islamitische staat, de tweede groep omdat zij een afvallige visie van de Islam aanhangen. De Taliban (en de verzetsbewegingen in Irak) vinden echter dat door de talloze zelfmoordaanslagen, het sektarische geweld (tegen de Sjiieten en andere niet-Soennitische Arabieren) en de strijd tegen de Pakistaanse overheid Al-Qaeda de strijd tegen de Westerse mogendheden uit het oog veliest en hun droom van een vrij Afghanistan (en Irak) in het gedrang brengt. We zullen door het analyseren van de verscheidene literatuur- en mediabronnen proberen te achterhalen of we deze stelling kunnen bijtreden of juist zullen ontkrachten.
Het bewuste artikel is terug te vinden op dit adres: http://www.monde-diplomatique.fr/2007/07/SHAHZAD/14902.
Het bewuste artikel is terug te vinden op dit adres: http://www.monde-diplomatique.fr/2007/07/SHAHZAD/14902.
De geografische spreiding van de twee belangrijkste islamstromingen.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten